Wat is een hernia?
Tussen elke ruggenwervel ligt een tussenwervelschijf of discus (anatomie). Deze bestaat uit een gel-achtige kern die omringd wordt door elastische bandjes. Men spreekt van een discus hernia wanneer de elastische bandjes scheuren en de kern naar buiten uitpuilt.
Illustratie: normale anatomie
Illustratie: discus hernia Illustratie: gescheurde discus
Afhankelijk van de plaats van de scheur en de grootte van de uitpuiling zal een hernia al dan niet voor problemen zorgen. In het slechtste geval zit de hernia zeer lokaal en net op de plaats waar een zenuw de ruggengraat verlaat. Door de druk van de hernia op de zenuw kan de zenuw ontstoken geraken en een zeer felle pijn naar het been sturen. Dit fenomeen heet een radiculopathie.
Bij een ontsteking van een zenuw herkent men een typische voosheid in het been of een verzwakking van de kracht in het been (vb. een dropvoet). De pijn wordt vaak ervaren als een soort lijn die vanuit de onderrug of de bil naar beneden in het been tot aan de kuit, de enkel of de voet doortrekt. Meestal verbetert de pijn wanneer men neerligt. Er wordt dan immers geen gewicht gedragen door de rug. Stappen, zitten en bewegen gaan vaak gepaard met hevige pijn. De pijn in het been overheerst meestal de mildere pijn in de rug.
Eens de ontsteking vemindert, worden ook de pijnklachten in het been minder hevig. Dan ervaart men eerder tintelingen, zinderingen en een krampachtig gevoel in de spieren van het been. Meer uitleg over de structurele schade bij hernia kan gelezen worden onder structurele zenuwstoornissen.
Illustratie: Radiculopathie
Afhankelijk van de aard van de symptomen en de bevindingen bij het klinische onderzoek zal de chiropractor al dan niet een NMR-scan (Nucleaire Magnetische Resonantie scan), of andere elektrodiagnostische onderzoeken aanvragen.
De meeste hernia’s doen zich echter voor zonder enige symptomen van zenuwbedrukking (radiculopathie). In dergelijke situatie is er enkel rugpijn en kan de chiropractische behandeling het probleem verhelpen. In het geval van zenuwbedrukking is enkel wanneer de chiropractor er niet in slaagt die bedrukking weg te nemen, een chirurgische ingreep genoodzaakt.
Hoe frequent komen hernia’s voor?
Een studie uit 2009 toonde aan dat grofweg 50% van de jongeren (20-22 jairge leeftijd) slijtage heeft van de tussenwervelschijf (discus). En, bij 25% van die jongeren zijn er tekenen van uitpuilingen en scheuren in de discus. Tevens is het een vaststaand feit dat naarmate de leeftijd toeneemt, ook het risico op uitpuilingen en hernia’s verhoogt.
[Takatalo J, Krappinen J, Niinimäki J, Taimela S, Näyhä S, Järvelin M-R, Kyllönen E, Tervonen O. Prevalence of degenerative imaging findings in lumbar megnetic resonance imgaging among young adults. Spine 2009;34(16):1716-1721.]
Hoe frequent komen hernia’s voor zonder dat ze pijn veroorzaken?
In 1990 werd aangetoond in een studie dmv MRI scan (Boden et al. 1990) dat 35% van de personen die deelnamen aan de studie tekenen vertoonden van slijtage aan de tussenwervelschijf. Geen enkele van deze personen had pijnklachten in de onderrug.
In 1994 toonden Jenson & Modic et al. aan dat 64% van de 98 vrijwilligers in deze studie abnormaliteiten vertoonden van de tussenwervelschijf gaande van een bulging naar een protrusie en zelfs 1 extrusie (een erge vorm van uitpuilen van de discus). Deze personen hadden geen rugpijn, noch klachten in de benen (radiculopathie).
Weishaupt et al. (1998) onderzocht 60 personen zonder enige voorgeschiedenis van rugpijn m.b.v. NMR-scan. Twintig personen waren in de 20-jarige groep, 20 in de 30-jarige groep en 20 in de 40-jarige groep. Gemiddeld waren de deelnemers 35 jaar. De resultaten van de studie waren als volgt:
24% vertoonde een bulging
40% had een discusprotrusie
18% had een discusextrusie
bij 23% was er contact tussen de uitpuiling van de tussenwervelschijf en de zenuw
bij 5% zorgde de herniatie voor een verplaatsing van de zenuwwortel t.g.v. de druk (zenuwbedrukking)
bij 2% was er complete zenuwbedrukking.
Een groep van mensen zonder rugklachten met een hoog-risico beroep voor rugklachten werd onderzocht in 1995 (Boos et al.). Hoog-risico beroepen zijn deze waar veel bukken, draaien, heffen, en langdurig zitten vereist zijn. Ook beroepen waar men veel in contact komt met trillingen (vb: drilboren, trilplaten, luchthamers, enz.) behoren tot een hoog-risico beroep voor hernia’s. Deze studie toonde aan dat 76% van de deelnemers zonder symptomen op zijn minst 1 discushernia vertoonden op NMR-scan studies (protrusies en extrusies).
A. Normaal
B. Protrusie
C. extrusie
D. Sequestratie
[1. Boden SD et al. Abnormal magnetic resonance scans of the lumbar spine in asymptomatic subjects: A prospective investigation. J Bone Joint Surg Am 1990;403-408. 2. Weishaupt D et al. MRI of the lumbar spine: Prevalence of intervertebral disc extrusion and sequeqstration, nerve root compression and plate abnormaliteis, and osteoarthritis of the fact joints in asymptomatic volunteers. Radiol 1998;209:661-666. 3. Boos N et al. 1995 Volvo Award in clinical science: the diagnostic accuracy of MRI, work perception and psychosocial factors in identifying symptomatic disc herniations. Spine 1995;20:2613-25]
Preventie en chiropractie
Gezien de hoge frequentie van personen met een hernia zonder pijn, is het logisch dat een percentage van deze ooit in zijn/haar leven zal te kampen krijgen met typische hernia gebonden klachten. Het preventief behandelen van de ruggengraat om zodoende de verdere progressie te vermijden van een protrusie (Illustratie B) (bulging) naar een extrusie (Illustratie C) naar een sequestratie (Illustratie D) kan niet duidelijk genoeg zijn, vooral bij het beoefenen van risico-hoge beroepen (= beroepen waar men meer risico loopt een hernia te krijgen).
Dit zijn voornamelijk beroepen waar vaak en herhaaldelijk de volgende activiteiten worden uitgevoerd:
- bukken
- heffen
- draaien (torsiebewegingen)
- torsiebewegingen in voorover gebogen of gebukte houding
- langdurig zitten (PC werk, bureau werk, enz..)
- het hanteren van vibrerende machines (drilboren, enz.)
Een preventieve aanpak kan u veel pijn besparen. Zie verder onder de rubriek preventie.
Het herstel van hernia’s
In april 2009 werd in het wetenschappelijk tijdschrift Spine onthuld dat men, na vele onderzoeken, eindelijk weet hoe het komt dat hernia’s in de onderrug spontaan kunnen herstellen.
De eerste keuze van de behandeling voor een hernia in de onderrug is conservatief (manipulatie, oefeningen, enz.) Het aantal gevallen van hernia’s die chirurgie vereisen na het falen van conservatieve behandeling is slecht 2 tot 10%. Sedert 1985 werden onderzoeken uitgevoerd die aantoonden dat er een spontane regressie (vermindering van de grootte van de uitpuiling) optreedt bij hernia’s. Het proces hiervoor verantwoordelijk was toen nog onbekend, maar uit deze onderzoeken bleek dat vele patiënten met discus hernia’s geen operatieve ingrepen nodig hebben maar wel verbetering ondervinden met conservatieve behandelstrategieën.
Het proces verantwoordelijk voor herstel van discus hernia’s is de ontstekingsreactie (inflammatie) en neovascularisatie:
Wanneer men een hernia ontwikkelt, ontstaat er in de meeste gevallen een ontstekingsreactie rond de beschadigde regio. Dit is belangrijk voor het herstel van de discushernia. Door de schade aan de tussenwervelschijf treedt er vorming op van nieuwe capillairen (kleine bloedvaatjes) in de hernia. Ze verhogen de bloedtoevoer en transporteren macrofagen naar de plaats van de schade. Macrofagen zijn gespecialiseerde cellen die instaan voor de opkuis van dode cellen, afvalstoffen en de afbraak van collageen dat gevormd werd ten gevolge van de hernia. Zo wordt de beschadigde discus gedeeltelijk of volledig hersteld.
Conclusie van de studie: DE ONTSTEKINGSREACTIE, met de vorming van nieuwe capillairen en de aanvoer van macrofagen is van essentieel belang voor het VERKLEINEN VAN DE UITPUILENDE HERNIA. De ontsteking kan wel soms irritatie van de zenuwwortel veroorzaken met beenpijn als gevolg (radiculopathie).
[Kobayashi S, Meir A, Kokubo Y, Uchida K, Takeno K, Miyazaki T, Yayama T, Kubota M, Nomura E, Mwaka E, Baba H. Ultrastructural Analysis on Lumbar Disc Herniation Using Surgical Specimens. Spine 2009:34(7):655-662]
Onze conclusie over deze zeer belangrijke studie is dat er voorzichtiger moet worden omgegaan met het voorschrijven en gebruiken van ontstekingsremmers bij rugpijn.
